تعریف دعاوی حقوقی ، عناصر تشکیل دهنده و شرایط اقامه آن
تعربف دعوی حقوقی:
عبارت از عملی که برای تثبیت حقی انجام می شود یعنی حقی که مورد تجاوز یا انکار قرار گرفته است به بیان ساده تر مراجعه ی شخصی به دادگاه های دادگستری و ادعای مطالبه حقی از طرف او علیه دیگری به جهتی ازجهات قانونی؛
سپس ابلاغ به خوانده وشروع رسیدگی به آن در دادگاه
دعاوی حقوقی به اموال یا به اشخاص مربوط می شوند به طور کلی موضوعاتی هستند که در قانون مدنی مطرح شده اند ازجمله :اموال ومالکیت قراردادها امور مربوط به خانواده از قبیل مهریه طلاق نفقه و موضوعات مربوط به ارث و غیره …
عناصر دعوا : 1- طرفین دعوا (خواهان – خوانده) 2- موضوع دعوا 3- سبب یا اسباب دعوا
ا- طرفین دعوا :
الف- خواهان: مدعی است؛ کسی که ادعا دارد حقی از او توسط غیر سلب شده به شکل غیرقانونی حال ممکن است شخص حقیقی و یا حقوقی(مثل شرکت ها) بوده و بیش از یک نفر باشد.
ب- خوانده : در قانون آیین دادرسی مدنی به این شخص می گویند مدعی علیه – کسی که علیه او ادعای حقی شده خوانده دعوا ممکن است شخص حقیقی یا حقوقی و نیز ممکن است بیشتر از یک نفر باشد
ب- خوانده : در قانون آیین دادرسی مدنی به این شخص می گویند مدعی علیه – کسی که علیه او ادعای حقی شده خوانده دعوا ممکن است شخص حقیقی یا حقوقی و نیز ممکن است بیشتر از یک نفر باشد
2-موضوع دعوا :
همان حقی است که بین خواهان و خوانده مورد نزاع واقع شده در قانون آیین دادرسی مدنی به مجموعه ادعاهای خواهان و خوانده می گویند مثل مطالبه اجرت المثل ملک
3- سبب یا اسباب دعوا:
سبب یا اسباب وجود حق را ثابت می کند شخصی که ادعای حقی می کند و مدعی است شخص دیگری حق او را مورد تضییع و انکار قرارداده باید اسباب ایجاد حق خود را در دعوا بیان کند مثلاً با استفاده از ماده 140 قانون مدنی بگوید که تملک ملک در دست وی از طریق :
1- احیای اراضی موات و حیازت اشیای مباحه ،
2- به وسیله ی عقود و تعهدات ؛
3-به وسیله ی اخذ به شفعه ؛
4-به ارث؛ بوده که مورد تجاوز قرار گرفته است.