بروز رسانی 1402/08/04
بر اساس ماده 997 قانون مدنی هر شخص باید دارای نام خانوادگی باشد. بموجب ماده 40 قانون ثبت احوال تغییرنام خانوادگی اشخاص منحصرا با تصویب سازمان ثبت احوال كشور خواهد بود.
برابر تبصره ماده 41 قانون ثبت احوال، نام خانوادگی فرزند همان نام خانوادگی پدر می باشد،اگر چه شناسنامه فرزند در قلمرو اداره ثبت احوال دیگری صادر گردد و مطابق ماده 42 زوجه میتواند از نام خانوادگی زوج استفاده نماید.
دارنده حق تقدم نام خانوادگی كسی است كه برای اولین بار در قلمرو هر اداره ثبت احوال مستقل نام خانوادگی خاصی بنام او در دفاتر نام خانوادگی ثبت و مختص او شناخته شده باشد.
حق تقدم نام خانوادگی پس از فوت دارندگان آن به ورثه قانونی او منتقل می شود،دارنده حق تقدم نام خانوادگی یا وارث قانونی او بالاتفاق می توانند اجازه استفاده از نام خانوادگی خود را به اشخاص دیگر مشروط به آن كه محل صدور شناسنامه آنان یكی باشد بدهند . ضمنا دارنده حق تقدم و یا هریك از وراث می توانند شخصی كه بدون اجازه نام خانوادگی او را اختیار كرده مورد اعتراض قرارداده و تغییرنام خانوادگی او را از دادگاه بخواهند.
مواردی كه اشخاص می توانند درخواست تغییر نام خانوادگی نمایند:
1-نام خانوادگی بیش از دو كلمه و یا بیش از یك كلمه و یك حرف یا عدد یا پسوند و یا بطور مطلق یا مضاف نام محل باشد . مانند : دو اصل تهرانی،علی نژاد مطلق، عدنان تكان تپه تهرانی،آحسینی پور،طباطبائی ط
2-نام خانوادگی از واژه های مستهجن و ناپسند تركیب شده باشد . مانند : گداپور،پدرسوخته،لش
3-نام خانوادگی از واژه های خارجی باشد . مانند : جانسون ، چارلتونو ….
4-نام خانوادگی های مذموم كه مغایر ارزشهای فرهنگ اسلامی باشد. مانند بیدین–شیطان پرست و ….
5-اسامی محل بطورمطلق و مضاف . : مانندكرجی،افخمی تبریزی
نکات :
1-حذف نام محل از نام خانوادگی اشخاص بدون رعایت مقررات مربوط به دارنده حق تقدم نام خانوادگی انجام خواهد شد . مانند حسینی شیرازی به حسینی یا اكبری علی آبادی به اكبری
2-اجازه نامه از شوهر بدون رعایت حق تقدم بلا مانع است. درصورت وقوع طلاق یا فسخ نكاح با درخواست هر یك از زوجین،سندسجلی و شناسنامه زوجه به نام خانوادگی اولیه برگشت داده می شود.پس از فوت همسر تا زمانیكه زوجه شوهر دیگری اختیار نكرده باشد كماكان می تواند از نام خانوادگی همسر متوفایش استفاده نماید یا به نام خانوادگی اولیه خود برگردد.
3-درصورتیكه نام خانوادگی پدری تغییر یابد،تغییر نام خانوادگی فرزندان كمتراز 18 سال با درخواست كتبی پدر وتغییر نام خانوادگی فرزندان كبیر وی بدون رعایت حق تقدم و با ارائه اجازه نامه از پدر ممكن خواهد بود.
4-هرگاه پدری نام خانوادگی خود را تغییر وفوت نماید هریك از فرزندان متوفی می توانند برابر تبصره ماده 41 قانون ثبت احوال نام خانوادگی خود را به نام خانوادگی پدرتغییردهند.
5- : برگشت به نام خانوادگی اولیه امكانپذیر نیست.
چه اشخاصی می توانند تقاضای تغییر نام خانوادگی را درخواست نمایند:
1-اشخاص 18 سال به بالا.
2-اشخاص کمتراز 18 سال که دارای حکم رشد باشند.
3-پدر یا جد پدری با ارائه شناسنامه خود جهت فرزندان کمتراز 18 سال.
4-قیم یا وصی برای اطفال تحت سرپرستی خود با ارائه مدارك مستند كه سمت او احراز شده باشد.
همشهریان محترم می توانند جهت مشاوره حقوقی در این زمینه و اعلام وکالت توسط وکیل متخصص با شماره 88501002 تماس حاصل فرمایند.